COLUMNS VOOR MUZIEKWERELD, Magazine van de NTB/Kunstenbond
22 februari 2021
‘De Optocht – Ivo de Wijs/Maurits Fondse/Britta Maria
De laatste dagen krijgen we vaak de vraag hoe onze samenwerking met Ivo de Wijs tot stand gekomen is, een samenwerking die geresulteerd heeft in ‘De Optocht’.Britta en ik openden ons programma ‘Chansons van Schoonheid en Troost’ steevast met het lied ‘Zing Dan’, een hertaling van Ivo de Wijs van het lied ‘Canzone Arrabbiata’ van de Italiaanse componist Nino Rota. En onlangs namen we ‘Er rijdt een trein’ op, wederom een vertaling van Ivo van Aznavours ‘Il y a des Trains’. Zo trokken wij op een zekere dag de stoute schoenen aan en benaderden Ivo, of hij voor ons een nieuwe tekst wilde schrijven. Een aantal weken later kwam de prachtige tekst ‘De Optocht’ binnen. De zinnenprikkelende beelden inspireerde me tot het maken van de muziek en zo werd ‘De Optocht’ een feit. Een grote eer om klanken en akkoorden toe te voegen aan de tekst van één van de grootste tekstdichters van Nederland, iemand die ik als kind al bewonderde met zijn Cabaret Ivo de Wijs:
‘We moesten maar beginnen bij ’t begin
Als we eenmaal zijn begonnen komen we d’r echt wel in
En achteraan beginnen heeft uiteindelijk geen zin
Dus we moesten maar beginnen bij ’t begin’
Om af te sluiten met de woorden van één van zijn grootste fans, mijn moeder. Als Ivo op TV verscheen, verzuchtte zij altijd: ‘Ach, Ivo!’
13 november 2020
We moeten door. Het zal vrijdag de 13e wel zijn. Ik zag een tweet van @markrutte en die maakte me ziedend. Hij was te gast in de Haagse Schouwburg en sprak de woorden die we alleen in 1e lockdown nog konden billijken: dat ‘hij zo onder de indruk was van de creatieve oplossingen van de cultuursector’. Nee Mark, dat kan je nu niet meer zeggen, ook al zijn we in een ‘milde’ lockdown….De bodem van onze spaarpotten en onze mentale weerbaarheid is bereikt. We lopen op ons tandvlees. Daarom een kort bescheiden gedicht:
we moeten door
we moeten maken
schrijven, zingen, spelen
geven, delen, spreken
we moeten door
we moeten samen
samen maken
samen schrijven, zingen, spelen
aan elkaar geven, samen delen
spreken en luisteren
want
we moeten door
niet in kille eenzaamheid
want zo gaat het niet
we moeten samen
om voort te leven
er is geen ander keuze
we moeten door
door met leven
Maurits 13-11-2020
De Handen van de Meester
Ik was twintig toen ik voor het eerst de piano écht hoorde.
‘Zo ga je met haar om’, dacht ik. De klanken kwamen uit de kleine handen van wat later mijn grote idool zou worden, de in 1945 geboren en uit Allentown afkomstige pianist Keith Jarrett.
Mijn wereld veranderde van kleur, van mistig grijs naar Van Gogh-blauw, tijdens de 9m:11sec. van ‘You don’t Know what Love is’. Ik verdiepte me in zijn oeuvre, in zijn tijd met Charles Lloyd, zijn solo werk (Köln Concert, Facing You), maar bleef voor altijd hartstochtelijk steken in zijn trio met bassist Gary Peacock en drummer Jack de Johnette. Songs uit The Great American Songbook kregen nieuw leven. Standards I en II, studioalbums uit begin jaren ‘80, maar vooral de live albums Still Live, Standards Live and Tribute gingen mee van stad naar stad, als ik weer eens op mijn heupen kreeg. Natuurlijk shopte ik bij generatiegenoten Hancock en Corea, maar kwam zwervend en zoekend altijd weer bij KJ uit. ‘You’d be so Nice to Come Home to’, ik kwam thuis en dat was de hemel. Als het intro van ‘My Funny Valentine’, van het Still Live album, zo moest je leven vond ik.
In 1995 speelde ik dit intro tijdens mijn toelatingsexamen voor het Utrechts Conservatorium, in de, met de kennis van nu, volstrekte naïeve vooronderstelling dat de examencommissie (bestaande uit Bert van den Brink, Michiel Borstlap en Jasper van ‘t Hof), dit intro wel niet zou kennen. (in wat voor wereld leefde ik? Lees: Zeeland, lees: 0 platenzaken, ik hoorde jazz pas écht toen ik twintig was).
De commissie was coulant. Ze vonden het een aardige copy. Ze namen me aan.
In mijn Walkman mochten louter KJ standards. Het gaf me lucht, voor iemand met een groot talent voor hyperventilatie.
Door twee infarcten is Keith Jarrett verlamd geraakt aan zijn linkerkant. Voor een maniak als hij moet de pijnlijke onmacht ondraaglijk zijn. De handen van de meester zullen niet meer spelen.
26 oktober 2020
De Kracht van Doorgaan
De Kracht van Doorgaan. Wat doe je bij tegenslag? Als je die baan of studie niet krijgt? Wat doe jij als je keer op keer faalt?
Je gaat door. Doorgaan is het beste medicijn tegen afwijzing, teleurstelling, verdriet, pijn.
Ik was student Bedrijfskundige Economie aan de VU. Ik zat in mijn vijfde jaar, mijn scriptie was al af, maar er was één vak, Internationale Betrekkingen, dat ik keer op keer niet haalde. Zes keer had ik het tentamen gedaan en het cijfer was steeds een 5 (of veel lager). Alle reden om te stoppen dus. Bijltje er bij neer. Wegwezen. Maar ik wilde maar één ding: afstuderen. Ik zou die bul halen. Doctorandus Fondse, als eerste in de familie. Brief naar de examencommissie. Verzoek nog eenmaal het tentamen te mogen doen. Ik deed het en ja, ik had een 5,8. Boem. Klaar. Af. Bul opgehaald, ouders in de zaal. Trots. Doorgegaan en doel bereikt. Maar ik wilde meer: Conservatorium. Toelatingsexamen gedaan in Hilversum: genadeloos afgewezen. Ik hoor de stem van Rob Madna nog klinken: ‘die zie ik niet over 4 jaar afstuderen’. Droom weg? Nee, maand later nog een keer proberen in Utrecht: Beng! Aangenomen. Niet alles is gelukt in mijn leven. Natuurlijk lukt het ook mij niet altijd om door te gaan na een teleurstelling. Maar ieder mens heeft de kracht om door te gaan. Gewoon rechtop blijven staan als de tegenwind toeneemt.
21 oktober 2020
Verborgen enthousiasme na een zit van drie uur.
Om 19:00 komen de eerste mensen al de Lucaskerk van Winkel binnengelopen, terwijl het concert pas om 20:00 haar aanvang heeft. De bemondkapte vrijwilligers dirigeren de eveneens bemondkapte gasten één voor één naar hun plekken, die van tevoren met maatstok op 1,5 meter van elkaar zijn opgesteld. Het publiek zal er toch een uur moeten zitten, want opstaan en verplaatsen mag niet meer. De één pakt een boek, de ander bekijkt met bewondering het prachtige orgel. Onderwijl maken Iman en ik ons op voor de eerste set en we hebben nog even tijd het wel en wee van de huidige crisis te bespreken. Om 20:00 spelen we onze eerste noten en ik kijk de kerk in waar ik opvallend veel dames alleen zie zitten, ik schat ze rond de 70, zouden het weduwen zijn van plaatselijke witte koolboeren? Achterin zit een familie, die mogen bij elkaar. De 30 aanwezigen luisteren aandachtig, maar meezingen is er niet meer bij, de angst zit er goed in. Ook in de pauze blijven de gasten op hun plaats en ontvangen ze een glaasje fris, er wordt geen alcohol geschonken. In de tweede set blijft de sfeer ingetogen, waar normaliter uitgelatenheid de boventoon voert. Het brengt mij in twijfel, vinden ze het wel mooi, waarom komt het niet los? Maar het zal niet loskomen, want bewegen, zingen, joelen, het mag allemaal niet en men houdt zich eraan. Dan komt het applaus: dat houdt minutenlang aan, ze hebben al hun verborgen enthousiasme voor het einde bewaard. Ik heb respect voor hen, sommigen hebben drie uur lang stilgezeten. Optreden in coronatijd is een wonderlijke uitdaging voor zowel artiest als publiek.
18 oktober – Lucaskerk Winkel – The Story of Billy Joel, Maurits Fondse & Iman Spaargaren.
30 september 2020
Vanaf gisteren zijn nieuwe Corona maatregelen vastgesteld. De Veiligheidsregio’s gaan bepalen welke podia ‘een cultureel belang’ hebben. Nu is de maximale groepsgrootte vastgesteld op max 30 personen. Ik zag dat Sanne Wallis de Vries haar voorstelling in Purmerend heeft moeten cancellen. Peter Pannekoek zou naar de Dutch Ballet gaan, maar ook die voorstelling is gecancelled. Het Concertgebouw heeft alles voor dit seizoen gecancelled. De maatregelen gelden voor de komende drie weken, maar zo werkt dat dus niet in onze sector. Niemand weet waar hij aan toe is. Ik wacht inmiddels op mails van de podia waar ik dit weekend speel. Zij wachten op hun beurt op toestemming van de Veilgheidsregio waar ze toe behoren. Het kan niet anders dat het daar een grote chaos is. Het kabinet heeft besloten de verantwoordelijkheid te leggen bij de burgers, immers, daar legt ze nu ook de schuld. Het kan natuurlijk niet, dat de voetbalstadions leeg moeten blijven, maar dat er wel mensen naar het theater kunnen. Dat is klasse-justitie. Dat gaat problemen geven, en ga er maar vanuit dat ook alle theaters te horen zullen krijgen dat alles dicht gaat. Voor de komende drie weken. NOT!
